آخرالزمان به بخش پایانی جهان گفته می شود،  که هر چه به پایان جهان نزدیک تر شویم احساس انطباق این کلمه با آن مقطع زمانی قوی تر خواهد بود. نمای دوران واپسین دارای ابعاد گوناگونی است که می توان آن را از زاویه‌های مختلف به تماشا نشست. این محدوده زمانی نشانه‌هایی دارد که اصطلاحاً «علائم آخرالزمان» خوانده می‌شود. علاوه بر اصطلاح رایج علائم آخر‌الزمان در فرهنگ مسلمانان، اصطلاح مشابه دیگری به نام «اشراط الساعه» وجود دارد. این اصطلاح که بیشتر نزد اهل سنت رایج است، به نشانه‌های وقوع قیامت اختصاص دارد، ولی روایاتی که ذیل این عنوان ذکر شده، نشان می‌دهد بسیاری از نشانه‌های آن مانند نشانه‌های آخر الزمان است و می‌توان بسیاری از نشانه‌های آخرالزمان را نشانه‌های قیامت دانست.

مضمون شناسی اصطلاحات آخرالزمانی در اسلام

آنچه اهمیت این برهه از تاریخ را در روایات اسلامی دو چندان می سازد، آسیب ها و فتنه هایی است که در جامعه ایجاد خواهد شد و انسانها را در معرض فتنه هایی قرار خواهد داد که دین و دنیای آنها را تباه ساخته و فلاکت و بدبختی را برای آنان به ارمغان می آورد. در نتیجه این تباهی آشفتگی روانی، اجتماعی و  مذهبی جامعه بشری را فرا گرفته و هرج و مرج ظلم، و فساد را به ارمغان می آورد. مسأله ی دیگری که قابل توجه است، بررسی وقایع و رویدادهای آخرالزمانیست که انسان را در ورطه بحرانهای طاقت فرسایی قرار داده و مصیبتهایی را برای او به ارمغان می آورد.

در متون و روایات اسلامی از آسیبها با عناوینی همچون "ملاحم"(1)،"فتن"(2) و "اشتراط الساعه"(3) یاد شده است. این عناوین در مصادر حدیثی شیعه و اهل سنت به وفور یافت می شود و حتی برخی از ابواب کتب روایی مانند بحارالانوار، سنن ابن ماجه و ترمذی(4)، صحاح سته(5) نیز به آسیبها و اتفاقات آخرالزمان اختصاص یافته است. روایات اسلامی آسیبهای آخرالزمانی را مخل سلامت معنوی فرد، خانواده و اجتماع دانسته، انسان را نسبت به هوشیاری در برابر آن اندرز داده و او را از غو طه ور شدن در گرداب آسیبهای واپسین تاریخ بر حذر می دارد.